Câu 4. Sự biểu hiện tình quê hương ở hai trên và hai dưới có gì khác nhau về giọng điệu?

Mối liên hệ chặt chẽ giữa hai câu trên và câu dưới

Sau hơn 50 năm xa quê làm quan ở kinh đô Trường An, Hạ Tri Chương trở lại quê hương Không chỉ tác giả đã quá nhiều thay đổi (vóc người, tuổi tác, mái tóc) mà cả quê  hương cũng thay đổi lớn lao. Tình cảm quê hương của nhà thơ không chỉ thể hiện ở chi tiết hương âm vô cải (giọng quê không đổi) mà còn ở thái độ đàu xót ngậm ngùi trước bao đổi thay của nơi chôn nhau cắt rốn.

Cái độc đáo của hai câu thơ dưới về mặt nghệ thuật là tác giả đã dùng những hình ảnh vui tươi, những âm thanh vui tươi để bộc lộ tình cảm đau xót. Quê hương chỉ còn trẻ con ra đón nghĩa là người lớn, những kẻ cùng tuổi với nhà thơ đã chẳng còn ai. Thời bấy giờ sống đến 70 đã được xem là “cổ lai hi” (xưa nay hiếm) huống hồ Hạ Tri Chương lúc này đã 86 tuổi. Cái đau xót của ông chính là ở chỗ trở về nơi cắt rốn chôn nhau lại bị xem như là "khách”. Dẫu biết rằng các cháu nhi đồng hiếu khách nên đã cười hỏi tiếp đón. Nhưng các em càng niềm nở tươi cười bao nhiêu thì nỗi lòng nhà thơ càng đau xót bấy nhiêu. Phía sau những lời thơ tường thuật có vẻ như vô tư, khách quan ấy là một giọng điệu bi hài thấp thoáng ẩn hiện.